1. Economische visie, structureel € 20.000
De ervaring leert dat de voorgenomen agenda minder snel tot uitvoering kan worden gebracht en kosten van voorgenomen projecten lager zijn. Dit heeft te maken met het feit dat wij bij het bepalen van het tempo dit in samenspraak met en afhankelijkheid van ondernemers doen. Ook speelt de coronacrisis daarin een rol. Het budget kan daarom met € 20.000 naar beneden worden bijgesteld. Het blijft van belang om de visie voort te kunnen zetten in een opbouwende samenwerking met OC, andere ondernemersverenigingen en het onderwijs en zo aantrekkelijk willen blijven als vestigingsbeleid voor ondernemers. Ten opzichte van het huidige budget van € 109.000 per jaar in 2021-2024 kan er € 20.000 verlaagd worden.
2. Gefaseerd inlopen tekort sociaal domein, oplopend bedrag tot € 800.000
Wij hebben in de afgelopen jaren gezien dat de druk op de budgetten voor het sociaal domein toenemen. In het resultaat van de jaarrekening 2019 was sprake van een structureel nadeel op het sociaal domein. In de Kaderbrief 2021 hebben wij voor de uitvoering van onze Wmo- en Jeugdtaken daarom structureel aanvullend budget opgenomen voor een bedrag van € 725.000. Wij willen de kosten voor deze open-einde regelingen terugdringen. Dat vraagt om een zorgvuldige en meerjarige aanpak. De belangrijkste oorzaken van de tekorten zijn autonome ontwikkelingen.
Wij nemen uw raad eind 2020 of begin 2021 mee in de zoek- en denkrichtingen voor de besparingen. Wij schetsen u dan de achtergronden, het besparingspotentieel, de maatschappelijke effecten, randvoorwaarden en eventuele uitvoeringskosten. De voorstellen die wij met u willen bespreken leggen wij langs een meetlat van het aanvaardbare, met als ondergrens onze wettelijke taken.
Wij zijn van mening dat deze taakstelling haalbaar is, voor zover wij dat nu in kunnen schatten. De zoek- en denkrichtingen zijn op hoofdlijnen de volgende:
- Drempels verhogen/ criteria aanpassen;
- Omvang van voorzieningen aanpassen;
- Transformeren, innoveren, ontschotten;
- Interne werkprocessen aanpassen, efficiëntere bedrijfsvoering;
- Inkomsten/ middelen verhogen door middel van subsidies en uitgaven verlagen door bijvoorbeeld efficiëntere inkoop.
Er wordt gewerkt aan de monitoring in het sociaal domein, met behulp daarvan gaan we ook sturen op de taakstelling. Het meetinstrument wordt daarmee onderdeel van deze ambitie. Op deze manier kunnen we sturen op de beweging die we willen maken en u als raad daar goed in meenemen.
3. Ruimtelijke ontwikkeling, budget kosten bestemmingsplannen, structureel € 20.000
Op basis van de realisatie van de afgelopen jaren kan het budget voor bestemmingsplannen structureel met € 20.000 (van € 73.000 naar € 53.000) worden verlaagd.
4. Centrumplan, incidenteel € 100.000
Bij de ontmanteling van het Centrumplan is een deel van het budget voor nog te realiseren projectonderdelen opgenomen in de exploitatie. Het structurele budget is € 107.000. Het voormalige Bogas-gebied, inclusief de bouwkavels, is bouwrijp. Daardoor zijn de uitgaven in de afgelopen jaren lager dan het beschikbare budget. De overschotten zijn conform de afgesproken methodiek toegevoegd aan de reserve Stedelijke vernieuwing. Omdat de beoogde investeringen in het centrum van Coevorden (Markt, Haven, Citadelpunt, Weeshuisweide) gefaseerd en in de komende jaren plaats zullen vinden, stellen wij voor om in 2021 incidenteel € 100.000 vrij te laten vallen in de begroting. Meerjarig houden wij dit budget beschikbaar om toekomstige investeringen te dekken.
5. Openbare verlichting, structureel € 25.000
Bij het opstellen van het plan voor de vervanging van openbare verlichting door LED-verlichting is uitgegaan van een daling van de elektrakosten. Deze daling blijkt in de praktijk groter dan wij ingeschat hadden. Wij verlagen het budget voor de elektrakosten met € 25.000.
6. Gladheidsbestrijding, structureel € 25.000
Voor gladheidsbestrijding hebben wij jaarlijks € 103.000 beschikbaar. De laatste jaren houden wij structureel middelen over doordat wij de afgelopen jaren geen strenge winters hebben gehad. Ondanks de onzekerheid of dit blijvend is, stellen wij voor om het budget met € 25.000 naar beneden bij te stellen.
7. Budget facilitering ruimtelijke ontwikkeling dorpen & wijken, structureel € 100.000
Wij zetten dit budget in om knelpunten in de openbare ruimte op te lossen. Dit jaar is de verwachting dat het budget volledig benut gaat worden. De inzet van dit budget is afhankelijk van het aantal aanvragen en toezeggingen die worden gedaan. Wij stellen voor om dit specifieke ‘knelpuntenbudget’ met € 100.000 te verlagen. Het budget is nu € 200.000. Er blijft dan structureel € 100.000 beschikbaar voor toekomstige verzoeken uit de dorpen en wijken.
8. Stimuleringsfonds, structureel € 100.000
Voor de realisatie van alle ambities rond Verbindend besturen, Coevorden Verbindt en gebiedsgericht werken, is tegelijk met de invulling van de bezuinigingsopgave een Stimuleringsfonds ingesteld. Met dorps- en wijkverenigingen wordt periodiek geëvalueerd hoe middelen het best kunnen worden verdeeld en welke spelregels daar bij horen, in de vorm van een regeling. Op dit moment is € 710.000 jaarlijks beschikbaar. We zien in de afgelopen jaren dat sprake is van onderbenutting van het totaalbedrag. Wij stellen voor het Stimuleringsfonds structureel met € 100.000 te verlagen. Daarbij blijven wij rekening houden met de samenspraak en communicatie met de verenigingen en blijven wij er op inzetten dat de middelen ook op plekken terecht kunnen komen die nu moeilijker of niet worden bereikt.
9. Bedrijfsvoering, structureel € 100.000
Deze heroverweging betreft een aantal onderwerpen binnen de bedrijfsvoering.
- Tractie, structureel € 25.000
De afgelopen vier jaar houden wij structureel over op het budget voor brandstoffen. Dit komt door lagere brandstofprijzen en onze inzet op elektrische apparaten en elektrische voertuigen. Wij stellen voor om het budget met € 25.000 te verlagen. Eventuele sterk stijgende brandstofkosten zullen wij monitoren.
- Opleidingskosten, structureel € 35.000
Digitale workshops, opleidingen en seminars zijn relatief goedkoop ten opzichte van de fysieke bijeenkomsten. Wij zien, mede door het coronavirus, een stijging van het digitale aanbod. Het centrale budget voor opleidingen kan hierdoor naar beneden worden bijgesteld.
- Juridische advisering, structureel € 25.000
De hoogte van de kosten voor juridische advisering is afhankelijk van het aantal procedures dat wij lopen. Gezien de historie is binnen dit budget ruimte en kan het budget voor juridische advisering naar beneden worden bijgesteld.
- Organisatiebrede vraagstukken, structureel € 100.000
Dit budget is bedoeld om incidentele personele vraagstukken in de organisatie op te lossen als dat op teamniveau niet haalbaar is. Het betreft bijvoorbeeld langdurige ziektevervanging, capaciteitsvraagstukken, outplacement, specifieke opleidingen of onderzoek. Wij stellen voor om dit budget structureel te verlagen met € 100.000 (van € 470.000 naar € 370.000). Daarmee kiezen wij ook voor een inhoudelijke heroverweging van de verdeling van het resterende budget voor onder andere organisatie-ontwikkeling, omdat dit in de teams wordt belegd. Wij blijven daarbij wel inzetten op bijeenkomsten, training en coaching concern breed en de ontwikkeltrajecten voor teams.
10. Subsidiecoördinator, € 15.000 in 2021, oplopend naar een structureel bedrag van € 60.000 vanaf 2024
Als nieuwe ambitie is geld beschikbaar gesteld voor het aantrekken van een subsidiecoördinator. Eerste ervaring leert dat de opbrengsten en het rendement niet opwegen tegen de kosten. Door via een gespecialiseerd bureau gericht opdrachten uit te zetten, kan stapsgewijs een structurele besparing worden gerealiseerd van € 60.000. In deze variant schakelen wij externe expertise in bij omvangrijke projecten, waarbij specifieke kennis gewenst is en piekmomenten worden gespreid. Daarmee abonneren wij ons in feite op actuele en specialistische informatievoorziening. Zelf blijven wij inzetten op bewustwording bij medewerkers.
11. Ozb, structureel € 270.000
Naast het kritisch beoordelen van onze uitgaven, hebben wij in het kader van deze heroverwegingen ook naar onze inkomsten gekeken. Het overgrote deel daarvan betreft de inkomsten uit het gemeentefonds. Juist deze inkomsten zullen in de komende maanden onzeker zijn, totdat wij weten wat de herijking van het gemeentefonds voor ons betekent.
In de paragraaf lokale heffingen hebben wij de ontwikkeling van de Ozb en de Woz-waarde weergegeven. Wij stellen voor om het tarief voor eigenaren van woningen gelijk te houden aan het tarief van 2020. Doordat de waarde van woningen naar verwachting met ongeveer 5% stijgt in 2021, leidt dit tot een meeropbrengst van € 270.000. Het effect van het bevriezen van het woningtarief is voor een gemiddelde woning € 17 per jaar. Wij creëren hiermee extra inkomsten. Dit draagt bij aan het sluitend maken van de begroting en voorkomt mogelijk grote tariefstijgingen in de toekomst. In het verlengde daarvan houden wij ruimte om onze ambities te verwezenlijken en investeringen te doen.
12. Stelpost onvoorzien, incidenteel verlagen in 2021 met € 50.000
Tot slot stellen wij voor om de stelpost onvoorzien eenmalig te verlagen van € 100.000 naar € 50.000 in 2021. Gezien onze manier van begroten hoeven wij gedurende het jaar niet of maar minimaal een beroep te doen op dit budget. Daarom vinden wij het verantwoord om eenmalig dit bedrag te verlagen.