Programma 3 | Samen

Voor het programma Samen zijn de volgende documenten van belang:

• Visiedocument Samen Krachtig
• Visie Jeugd  en uitvoeringsplan
• Opdracht inkoop jeugdhulp regio Zuid-Drenthe
• Regiovisie beschermd wonen en maatschappelijke opvang (BOCE)
• Regiovisie ‘Geweld hoort nergens thuis’
• Uitvoeringsplan Laaggeletterdheid
• Programma Intergenerationele armoede 
• Beleidsnotitie “Samen voor een gezonder Coevorden”
• Sport- en preventieakkoord
  
  

De doelstellingen en activiteiten zijn opgenomen zoals deze zijn geformuleerd in de begroting 2023. De status van de verschillende activiteiten wordt weergegeven met behulp van de kleuren van een verkeerslicht: groen, oranje, rood. Waar nodig zijn deze indicatoren voorzien van een tekstuele toelichting.

Kunst en cultuur, incidenteel voordeel € 60.000
Het voordeel op dit product wordt met name veroorzaakt doordat er vanuit 2022 een bedrag van € 70.000 aan Coronasteunmiddelen is meegenomen.  Deze middelen zijn in 2023 beperkt ingezet.  Het restant van circa € 60.000 nemen wij als overlopend budget mee naar 2024 in het kader van de verruiming bemande openingstijden bibliotheekvestigingen.

Leerlingenvervoer, incidenteel nadeel € 101.000
Het aantal leerlingen dat gebruik maakt van het leerlingenvervoer is in 2023 met bijna 15% gestegen. 
In onze gemeente is er geen speciaal onderwijs. Doordat de scholen in Emmen en Hoogeveen vol zitten zien we dat de kinderen vaker naar scholen in bijvoorbeeld Ommen en Groningen gaan. Dit houdt in dat zij een langere reis moeten maken, waar meer kosten aan verbonden zijn. Daarnaast wordt er meer individueel vervoer gereden omdat steeds meer kinderen in een maatwerkklas zitten op het speciaal onderwijs. 

Gezondheidszorg, incidenteel voordeel € 87.000
Bij ambities en ontwikkelingen in de Programmabegroting 2023 zijn extra middelen beschikbaar gesteld voor de buurtsportcoaches en de cultuurcoaches. Doordat deze kosten deels kunnen worden gedekt vanuit de SPUK GALA. De resterende middelen van € 78.000 nemen wij als overlopend budget mee naar 2024. De overige € 9.000 zijn kleine verschillen binnen dit product.  

Sport en zwembaden, incidenteel nadeel 271.000
Uit de jaarrekeningen 2021 (negatief € 80.000) en 2022 (negatief € 155.000) volgt een totaal negatief resultaat van € 235.000. Vanuit de exploitatieovereenkomst met stichting De Swaneburg wordt een aan het beheer van het sportcomplex toerekenbaar exploitatietekort door de gemeente gefinancierd en gedragen. Daarnaast is er sprake van meerdere kleine verschillen binnen dit product voor een bedrag van circa € 41.000.

Algemene voorzieningen, voordeel € 395.000
Innovaties sociaal domein, voordeel € 300.000 
Binnen het Programma Kansrijk opgroeien is de besteding van de middelen dit jaar iets lager dan begroot. De subsidieregeling Innovatie zorg en ondersteuning is afgerond per 31 december 2023. Er is enkel een subsidie van € 750 uitgegeven. De overige gelden worden niet onttrokken uit de bestemmingsreserve en blijven beschikbaar voor innovatie van het sociaal domein. De subsidieregeling aanpak intergenerationele armoede heeft een subsidieplafond van € 138.000 tot en met 31 december 2024. Er zijn twee subsidies uitgegeven in 2023. Het overgebleven bedrag á € 75.000 nemen we mee als overlopend budget naar 2024. Daarnaast nemen wij een budget van 65.000 mee voor de afwikkeling van twee projecten Regio deal. 

Algemene voorzieningen, voordeel € 94.000
We zien een voordeel op de Maatschappelijke opvang van € 69.000 doordat de afname van maatschappelijk opvang bij een partij is stopgezet. Daarnaast zijn er kleine voordelen op de kosten van Cliëntondersteuning, Inloopfunctie GGZ, Wet verplichte GGZ en subsidie speellocaties, tegenover kleine nadelen op de kosten van subsidie vrijwilligers en maatschappelijke hulp, die in totaliteit leiden tot een voordeel van € 25.000.

Preventie, incidenteel voordeel € 89.000
Op de kosten van GGD hebben wij een andere verdeling tussen onze budgetten toegepast, dit levert een voordeel op de kostenplaats jeugdgezondheidszorg op van € 42.000. Voor Kansrijke Start hebben wij extra geld ontvangen van het Rijk, hierdoor hebben wij een voordeel op deze kostenplaats van € 17.000. Daarnaast hebben we minder incidentele subsidies uitgegeven dan begroot voor de preventie van jeugdzorg. Gedeeltelijk konden wij hier andere middelen voor aanwenden. Dit levert een voordeel op van € 30.000. 

Inkomen, incidenteel voordeel € 416.000
De trend van een afnemend uitkeringsbestand heeft zich ook in 2023 voortgezet. Daar tegenover staat een stijging van het wettelijk minimumloon, waarvoor wij bij het vaststellen van de definitieve ‘BUIG’ budget compensatie hebben ontvangen. Door het afnemende uitkeringsbestand is er ook sprake van een voordeel voor de Bijstandsverlening voor zelfstandigen voordeel en de IOAW-regeling tegenover een klein nadeel op de IOAZ-regeling. Uiteindelijk leidt dit tot een voordeel van € 484.000. Op de kosten van de TOZO-regeling is in 2023 per saldo sprake van een nadeel van € 129.000. Dit nadeel vloeit volledig voort uit de afwikkeling van de regeling met het Rijk over 2022 (€ 74.000) en 2023 (€ 55.000). Als laatste zijn de uitvoeringskosten lager uitgevallen dan begroot, dit levert een voordeel op van € 61.000.

Participatie, incidenteel voordeel € 789.000
Re-integratie, incidenteel voordeel € 266.000
Er is sprake van een fors incidenteel voordeel uit voorgaande jaren op grond van een uitspraak die de Hoge Raad in juni 2020 heeft gedaan. Als gevolg hiervan hebben wij over de jaar 2018 een bedrag van ongeveer € 266.000 aan btw op re-integratietrajecten teruggevraagd en ontvangen van de Belastingdienst. 

Emco/Wsw, incidenteel voordeel € 98.000
Het resultaat van de Emco-Groep is beter dan verwacht, hierdoor hebben wij een voordeel op de gemeentelijke bijdrage aan het exploitatiesaldo van Emco van € 153.000 over 2023. Daarnaast heeft een verrekening uit 2022 plaatsgevonden in 2023, waardoor het feitelijke voordeel op €98.000 uit komt. 

Inburgering, voordeel € 426.000
In de begroting waren we uitgegaan van 325.000 inburgeringskosten. In werkelijkheid hebben we ruim 500.000 uitgegeven, maar hier stonden ook fors meer inkomsten vanuit het rijk tegenover. Ook hebben we nog een afrekening van het rijk vanuit 2022 ontvangen, waardoor we per saldo een voordeel hebben van 426.000 euro. 

Individuele voorzieningen, incidenteel nadeel € 848.000
Het nadeel wordt veroorzaakt door de uitkering van de Energietoeslag. Hier hebben wij extra middelen ontvangen vanuit het rijk bij de decembercirculaire. Wij hebben deze middelen echter niet meer in een begrotingswijziging kunnen verwerken (de laatste formele wijziging vindt half december plaats). Het bedrag landt hierdoor in Programma 6 en leidt hier daarom om tot een boekhoudkundig nadeel. Per saldo is het resultaat positief, dit voordeel valt in programma 6.

Schuldhulpverlening laat een voordeel van € 94.000 zien. In 2023 hebben we het Maatwerkfonds Vaste Lasten ingezet. De kosten hiervoor hebben we veelal uit de reguliere budgetten kunnen dekken. De halvering Msnp en Wsnp heeft tijd gekost qua proces. Ook hebben we ervoor gekozen eerst intern een evaluatie onder inwoners van de Schuldhulpverlening uit voeren alvorens keuzes te maken qua inzet van onder andere de nazorg. Daarnaast is er een voordeel van € 72.000 op de kostenplaats Toeslagenaffaire, dit betreft met name vergoedingen van uitvoeringskosten. Ook hebben we een voordeel van € 90.000 op armoedebestrijding. Onze focus voor 2023 is het opstellen van het beleidsplan en uitvoeringsplan geweest. Ook hebben we ons ingezet en stappen kunnen maken in de verbetering van onze communicatie. De Doe-Mee-Webwinkel laat een nadeel zien van € 17.000. Het blijft het lastig te voorspellen hoeveel inwoners daadwerkelijk besteden van hun toegekend tegoed. Als laatste zijn er minder kwijtscheldingen toegekend dan begroot, dit resulteert in een voordeel van € 66.000. De overige € 14.000 bestaat uit kleine verschillen.

Jeugdhulp, individuele voorzieningen, incidenteel nadeel € 1.242.000 
In 2023 zijn de kosten van de jeugdhulp sterk toegenomen. Dit is in lijn met landelijke ontwikkelingen. Er is sprake van 11% overschrijding van het begrote budget op Jeugdhulp. Mede door het woonplaatsbeginsel is er in 2023 opnieuw een toename van kosten te zien (694.000) bij de maatwerkvoorzieningen. Daar waar lokaal en regionaal zoveel mogelijk wordt verwezen naar gecontracteerde partijen, zien we bij externe verwijzers een (vaak logische) verwijzing naar niet-gecontracteerde zorgaanbieders in andere regio’s. Het aantal cliënten hiervan is gelijk gebleven t.o.v. 2022; de kosten zijn bijna verdubbeld. Uit de analyse blijkt dat het 22 cliënten betreft waarvan 10 cliënten gebruik maken van productcode specialistisch verblijf (verblijf met behandeling). Naast de maatwerkvoorzieningen zien we voornamelijk een stijging in de jeugdhulp op het gebied van echtscheidingsproblematiek. Ook zijn er in 2023 ten opzichte van 2022 meer kosten gemaakt bij een aantal moeilijk te sturen en lastig te voorspellen kostenposten, te weten verblijf in een crisissituatie, gesloten plaatsingen, plaatsingen in een gezinshuis en gezinspsychiatrie.
Daarnaast is er t.a.v. het persoonsgebonden budget een forse stijging te zien van € 93.000, wat te maken heeft met een hoger beroep, waarbij pgb over de jaren 2020, 2021 en 2022 alsnog is toegekend. Tevens is een pgb in 2023 betaald met een toekenning eind 2022. 

Veiligheidsbevorderende maatregelen, incidenteel voordeel € 4.115.000
Dit verklaring van dit incidentele voordeel bestaat uit:
- Een nadeel van circa € 51.000 als gevolg van het terugbetalen aan de VRD van niet bestede Corona middelen voor toegangsbewijzen 2021;
- Een voordeel van circa € 4,1 miljoen op het project ontheemden Oekraïne. Op basis van de normvergoeding hebben wij in 2023 recht op een bijdrage vanuit het Rijk van € 83 per opvangbed per dag. Dit resulteert in een totale vergoeding van circa € 6,4 miljoen over 2023. De gemaakte kosten in 2023 zijn circa € 3,15 miljoen. Daarnaast hebben wij het incidentele voordeel over 2022 van circa € 860.000 ook meegenomen naar 2023;
- Voor de opvang van zwerfdieren hebben wij een nadeel van € 50.000 over het jaar 2023;
- De kosten voor de inhuur van boa`s is in 2023 hoger geweest dan begroot. Dit levert een nadeel op van circa € 35.000.
- In 2023 zijn ook de algemene kosten in het kader van veiligheid, waaronder de mobiele apparatuur en licenties voor boa`s hoger geweest dan begroot. Dit betreft een incidenteel nadeel van circa € 55.000.
- Daarnaast is er nog sprake van € 6.000 aan kleine verschillen binnen dit product.