Programma 2 | Werk, jeugd en zorg

Bij de Programmabegroting 2022 zijn voor Programma 2, naast de bestaande opgaven geen nieuwe ontwikkelingen en ambities van toepassing.

De financiële afwijkingen zijn als volgt.

Hervormingsagenda Jeugd
Begin 2022 hebben de gemeenten het overleg met het Rijk in het kader van de Hervormingsagenda Jeugd stilgelegd. De VNG gaf daarbij aan dat zij weer wil meewerken aan de Hervormingsagenda Jeugd, wanneer er een principeafspraak gemaakt wordt waarin het nieuwe kabinet toezegt de uitspraak van de arbitragecommissie te zullen respecteren. De genoemde extra besparingen in het coalitieakkoord niet ten koste gaan van het budget dat voor kwetsbare jeugd beschikbaar is gesteld. Daarnaast heeft de VNG uitgesproken dat alle maatregelen die het kabinet neemt om het jeugdstelsel te hervormen, vooraf financieel worden goedgekeurd en getoetst op hun uitvoerbaarheid. Maatregelen moeten bijdragen aan betere jeugdhulp en een beter financieel beheersbaar stelsel.

Inmiddels zijn de gesprekking weer opgestart. Dit najaar wordt de Hervormingsagenda Jeugd 2022-2028 vastgesteld. In de loop van november moet de hoofdlijnenagenda klaar zijn. Naast de vertraging in dit traject lijkt het er op dit moment op dat gemeenten zelf voor de uitvoeringskosten van de agenda gaan opdraaien.

Taakstelling Sociaal Domein
Een denkbaar risico is het niet realiseren van de taakstelling voor 2022. Oorzaken hiervoor zijn de ondercapaciteit en het daardoor oplopen van achterstanden die eerst weggewerkt moeten worden. Het jaar 2022 staat in het teken van de basisformatie op orde brengen en daarmee ook de primaire (werk)processen goed stevig verankeren. Voor zowel Jeugd als Wmo geldt dat er in de GGZ wachttijden zijn die nu voorliggend ingevuld worden, door bijvoorbeeld praktijkondersteuners huisartsen en maatschappelijk werk Coevorden. De tijd die hiermee gemoeid is, kan niet besteed worden aan meer preventief werken. Dit is een landelijk probleem. Maar het vertraagt de ombuiging die we in de gehele keten willen realiseren. Het is nu nog niet goed in te schatten in hoeverre we de taakstelling dit jaar wel of niet realiseren. We willen in elk geval inzichtelijk maken wat we doen om de kosten (op termijn) zoveel mogelijk beheersbaar te houden.  

Energietoeslag
Om huishoudens met een laag inkomen tegemoet te komen in de stijgende kosten voor energie, heeft het kabinet besloten tot een eenmalige energietoeslag van €800 in het jaar 2022.
Voor de uitvoering en uitgifte van de energietoeslag heeft het kabinet een eenmalig budget van € 854 miljoen beschikbaar gesteld. Deze middelen worden via de algemene uitkering verstrekt. In de meicirculaire is bekend geworden dat dit voor de gemeente Coevorden € 1.091.000,- betreft. Inmiddels heeft het rijk aangegeven dat deze taakmutatie niet juist is verwerkt in de meicirculaire en dat er meer geld beschikbaar is voor onze gemeente, naar verwachting is dat ruim €1.300.000 miljoen. De definitieve verwerking van deze correctie vindt plaats in de septembercirculaire. Dit is ook het moment waarin wij de correctie zullen doorvoeren. De septembercirculaire wordt verwerkt in de decemberwijziging.
Er zijn 1800 huishoudens binnen de gemeente Coevorden met een inkomen tot 120% van de toepasselijke bijstandsnorm. Indien deze allemaal in aanmerking komen voor de energietoeslag dan is hier €1.440.000 miljoen (excl. uitvoeringskosten) mee gemoeid.  Wat maakt dat we ruim € 100.000,-  tekort komen mits we alle huishoudens bereiken die we willen bereiken. 

Jeugd
De wijziging van het woonplaatsbeginsel in de Jeugdwet is per 1 januari 2022 van kracht. Vooralsnog lijkt het effect van de invoering van het woonplaatsbeginsel beperkter dan verwacht. Wij blijven dit monitoren het komende half jaar. In de halfjaarrapportage boeken wij alvast 40.000 van de taakstelling af.

WMO
De kostentoename die we de afgelopen jaren zagen lijkt af te vlakken. De inzet van de beleidswijziging lijkt hiermee een positief effect te hebben. Zo is er bijvoorbeeld ingezet op anders indiceren bij de persoonsgebonden budgetten. In vergelijking met vorige jaren lijkt dat tot minder kosten te leiden, maar hier kunnen we pas eind van het jaar echt de balans van opmaken. Wij boeken wel alvast 120.000 van de taakstelling voor dit jaar af. 

Strafkorting
U heeft als raad de toezegging gehad om het aantal maatregelen in het kader van de particpatiewet te ontvangen via de rapportagecyclus. De stand op 1 juli 2022 is 4 maatregelen; dat wil zeggen dat de hoogte van de uitkering afgestemd is aan de hand van (niet nagekomen) verplichtingen. De 4 maatregelen variëren in hoogte van € 518,56 tot € 1.559,58.