We willen een kindvriendelijke gemeente zijn, waarbij we ervoor kiezen de nadruk te leggen op kansengelijkheid en bestaanszekerheid voor alle inwoners in de meest brede zin van het woord. Bestaanszekerheid vind je in werk, inkomen, gezondheid en (sociale) veiligheid. Wij willen deze behouden en vergroten door een sterke samenwerking met partners waarmee we investeren in preventie, positieve gezondheid en het bieden van een noodzakelijk vangnet.
Voor het programma Samen zijn de volgende documenten van belang:
| Indicator | Eenheid | Jaar | Waarde | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Coevorden | ||||||
| Werkloze jongeren | % | 2022 | 1,0% | |||
| Kinderen in uitkeringsgezin | % | 2022 | 6,0% | |||
| Niet sporters | % | 2022 | 50,9% | |||
| Lopende re-integratievoorzieningen | per 10.000 inwoners van 15-64 jaar | 2023 | 218,50 | |||
| Personen met een bijstandsuitkering | per 10.000 inwoners | 2023 | 301,70 | |||
| Jongeren met delict voor rechter | % | 2022 | 1,0% | |||
| Jongeren met jeugdbescherming | % | 2023 | 1,0% | |||
| Jongeren met jeugdhulp | % van alle jongeren tot 18 jaar | 2023 | 11,5% | |||
| Jongeren met jeugdreclassering | % | 2023 | 0,3% | |||
| Absoluut verzuim | per 1.000 leerlingen | 2023 | 3,00 | |||
| Relatief verzuim | per 1.000 leerlingen | 2023 | 31,0 | |||
| Netto arbeidsparticipatie | % | 2023 | 69,4% | |||
| Verwijzingen Halt per 10.000 inwoners van 12-18 jaar* | per 1.000 jongeren* | 2022 | 3,00 | |||
| Voortijdige schoolverlaters totaal (VO + MBO) | % | 2023 | 2,3% | |||
| Cliënten met een maatwerkarrangement Wmo | per 10.000 inwoners | 2023 | 710 | |||
| * Meeteenheden zijn gewijzigd ten opzichte van vorige publicatie | ||||||
Bij de Programmabegroting 2024 heeft u ingestemd met de volgende nieuwe ontwikkelingen en ambities en de daarvoor benodigde middelen beschikbaar gesteld:
| ONTWIKKELINGEN EN AMBITIES | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| (Bedragen x € 1.000) | Beschikbaar | Prognose | Beschikbaar | Beschikbaar | Beschikbaar | |
| 2024 | besteding | 2025 | 2026 | 2027 | ||
| Onderwerp | ||||||
| 3. Preventiemenu Gezond Coevorden voor BO | 25 | 25 | 25 | 25 | 25 | |
| 4. Preventiemenu Gezond Coevorden voor VO en Praktijk | 30 | 5 | 30 | 30 | 30 | |
| 5. Buurtsportcoaches | 52 | 52 | 52 | 52 | 52 | |
| 6. Project Van Gogh Drenthe | 50 | 50 | 50 | 50 | 50 | |
| Totaal | 157 | 132 | 157 | 157 | 157 | |
De basisscholen maken volop gebruik van het aanbod binnen het Preventiemenu Gezond Coevorden, voor zowel de leerlingen als de ouders/verzorgers. De GGD heeft hierin naast de gemeente ook een adviserende rol gehad.
Aan het voortgezet onderwijs hebben we het aanbod gedaan om gebruik te maken van het Preventiemenu Gezond Coevorden VO/PRO. Beide scholen hebben een aantal themadagen ingezet, maar we hadden graag gezien dat ze meer gebruik van de voorlichtingen/activiteiten hadden gemaakt dan nu toe. Hierover gaan we met de scholen in gesprek.
Vanuit SPUK GALA is in het eerste half jaar een pilot gedraaid voor de inzet van een buurtsportcoach senioren. Dit pakt zeer positief uit. In de raad is een motie uitgebracht om het werk van de buurtsportcoach senioren structureel te maken.
Het jaarlijks budget wordt besteed aan overkoepelende projecten, gezamenlijke promotie, productontwikkeling en het werken aan naamsbekendheid. In 2025 vindt er een tussentijdse evaluatie plaats.
De financiële afwijkingen zijn als volgt.
| PROGRAMMA 3 | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Bedragen x € 1.000 | ||||||
| Product | Onderwerp | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 | |
| Gezondheidszorg | GGD, positief resultaat 2023 | 42 | ||||
| Gezondheidszorg | GGD, begrotingswijziging 2024 | -38 | ||||
| Participatie | EMCO-Groep, begrotingswijziging 2024 | -61 | ||||
| Kunst en cultuur | Viering 80 jaar vrijheid | -40 | ||||
| Onderwijs | Onderwijsachterstandenbeleid | -350 | ||||
| Sport en zwembaden | Opheffing stichting De Swaneburg | 52 | ||||
| Sport en zwembaden | Kapitaallasten kwaliteitsimpuls Sport | 236 | ||||
| Sport en zwembaden | Extra energiekosten Sportfondsen Coevorden BV | -48 | -78 | -78 | ||
| Individuele voorzieningen | Jeugdzorg | -2.700 | ||||
| Totaal | -2.907 | -78 | -78 | |||
Gezondheidszorg, GGD positief resultaat 2023, incidenteel voordeel € 42.000
Van het positieve resultaat over 2023 van de GGD wordt een bedrag van in totaal € 832.000 teruggestort naar de deelnemende gemeenten. Voor Coevorden gaat dit om een bedrag van circa € 42.000. Dit nemen wij als incidenteel voordeel op voor 2024.
Gezondheidszorg, GGD begrotingswijziging 2024, incidenteel nadeel € 38.000
Conform de begrotingswijziging 2024 van de GGD worden extra middelen gevraagd voor autonome ontwikkelingen op het gebied van dienstverlening JGZ Oekraïense kinderen en Rijksvaccinatieprogramma. Voor Coevorden betreft dit een extra bijdrage van € 38.000. Dit bedrag nemen wij als incidenteel nadeel op in 2024.
Participatie, EMCO-Groep begrotingswijziging 2024, incidenteel nadeel € 61.000
De EMCO-groep voorziet een verbetering van het bedrijfsresultaat, maar een verslechtering van zowel het subsidieresultaat als het resultaat voor Nieuw Beschut Werk. De daling in het subsidieresultaat wordt voornamelijk veroorzaakt door de stijgende loonkosten voor SW-personeel. Ook het resultaat voor Nieuw Beschut Werk is naar beneden bijgesteld, wat eveneens te wijten is aan hogere loonkosten voor medewerkers in beschut werk.
Kunst en cultuur, viering 80 jaar vrijheid, incidenteel nadeel € 40.000
In 2025 is het 80 jaar geleden dat Nederland is bevrijd. Provincie Drenthe, Drentse gemeenten en lokale organisaties hebben de ambitie om hier op een feestelijke manier bij stil te staan. De gemeente Coevorden wordt ook nu gezien als startplek voor een maand van vrijheid vanwege de bevrijding van de stad Coevorden als eerste plaats in Drenthe op 6 april 1945. In de lijn Coevorden, Midden-Drenthe en Assen werken we samen met de provincie Drenthe en de betreffende gemeenten. We willen samen met onze partners op een betekenisvolle en feestelijke manier invulling geven aan het thema vrijheid en aan 80 jaar bevrijding. Eigentijds, passend bij Coevorden en met specifieke aandacht en ruimte voor jonge generaties. De komende maanden gaan we met onze partners daar verder invulling aan geven. Om dit te kunnen doen, zijn middelen nodig bijvoorbeeld voor organisatie en stimuleren lokaal initiatief). Wij vragen uw raad hiervoor in totaal € 100.000 beschikbaar te stellen. De voorbereidingen hiervoor starten in 2024 daarom nemen wij € 40.000 hiervan mee in de Halfjaarrapportage 2024. Het resterende deel is voor de verdere uitvoering in 2025 en nemen wij mee bij de Programmabegroting 2025.
Onderwijs, Onderwijsachterstandenbeleid, incidenteel nadeel € 350.000
Het tekort heeft een aantal oorzaken. Tot en met 2022 waren er telkens middelen over in de aanpak van onderwijsachterstanden. Er is toen ingezet op een verruiming van de afspraken en op het vergroten van het bereik van het aantal doelgroeppeuters. De verruiming hield in extra budget voor kwaliteit en een verruiming van het begrip doelgroeppeuters van 2,5 jaar naar 2 jaar en 3 maanden. De verruiming van dit begrip is ook in de regeling Voorschoolse educatie vastgelegd en moet dan ook zo worden uitgevoerd. Het bereik van de doelgroeppeuters ligt in Coevorden inmiddels op 93 %. De rijksbijdrage wordt gebaseerd op gemeenten met een vergelijkbare stedelijkheidsgraad (bereik 78 %) en het landelijk gemiddelde (75 %). Hierdoor is ons huidige budget onvoldoende om in de behoeften van onze gemeente en die van de partners te voorzien. Dit heeft tot gevolg dat ons budget niet meer voldoende is. Dit jaar worden nieuwe uitvoeringsafspraken met de kinderopvangorganisaties gemaakt, die ook worden vertaald naar de subsidieregeling. Het is op het moment van schrijven in onderzoek of sprake is van een incidenteel of structureel tekort. Afhankelijk van de uitkomst zal de aanpak worden geformuleerd, dit kan bestaan uit het ontwikkelen van aanvullend beleid.
Sport en zwembaden, opheffing Stichting De Swaneburg, incidenteel voordeel € 52.000
Het voorstel tot ontbinding en vereffening van Stichting De Swaneburg is inmiddels akkoord bevonden. Hieruit blijkt een bedrag van € 52.000 terug te betalen aan de gemeente. Bij terugbetaling aan de gemeente kan de liquidatie van de stichting in gang worden gezet van de Kamer van Koophandel. Dit betreft een incidenteel voordeel voor 2024.
Sport en zwembaden, kapitaallasten kwaliteitsimpuls sport, incidenteel voordeel € 236.000
De Kwaliteitsimpuls sport is niet volledig afgerond in 2023. Zowel voor fase 1 als voor fase 2 moeten een aantal definitieve vaststellingen nog plaatsvinden. Het incidentele voordeel ontstaat doordat wij in de Programmabegroting 2024 rekening hebben gehouden met afronding in 2023 en daarmee start van de kapitaallasten in 2024.
Sport en zwembaden, extra energiekosten Sportfondsen Coevorden BV, incidenteel nadeel € 48.000 en € 78.000 voor 2025 en 2026.
Conform de exploitatieovereenkomst moeten we na een jaar kijken wat de werkelijke kosten voor de stelpost energiekosten voor Sportfondsen Coevorden zijn geweest. De stelpost energiekosten is een onderdeel van de exploitatiebijdrage.
De werkelijke energiekosten zijn € 77.726 hoger uitgevallen dan de stelpost waar rekening mee is gehouden. Dat betekent dat wij deze kosten moeten betalen aan Sportfondsen Coevorden BV bovenop de exploitatiebijdrage. De SPUK MEOZ van € 30.000 die wij hebben ontvangen van het Rijk kunnen wij hiermee verrekenen. Hierdoor ontstaat er voor 2024 een incidenteel nadeel van € 48.000. De verwerking hiervan nemen we mee in deze halfjaarrapportage. Het incidenteel nadeel voor de jaren 2025 en 2026 bedraagt € 78.000.
Individuele voorzieningen jeugd, incidenteel/structureel nadeel ca. € 2.700.000
We hebben continu te maken met een stijgende lijn in de kosten van de jeugdhulp. Dit heeft een aantal oorzaken die niet alleen in Coevorden spelen, maar ook in andere gemeentes in het land. Er is meer vraag naar zwaardere vormen van jeugdhulp. De uitstroom van jeugd uit de voorzieningen blijft achter. De tarieven stijgen, omdat we een reële prijs moeten hanteren. Samen met het uitblijven van uitstroom, leidt dit tot steeds hogere kosten. Na een eerste analyse lijkt vooral het aantal verwijzingen door de gecertificeerde instellingen (Jeugdbescherming en jeugdreclassering) toe te nemen en het aantal Zelfverwijzers. Zelfverwijzers zijn jeugdhulpaanbieder die bij wet gerechtigd zijn jeugdigen voor hulp naar zichzelf te verwijzen als de jeugdige zich bij hen meldt voor zorg. Een mogelijke verklaring hiervoor moet met de instellingen besproken worden voor een maatregel hierop kan worden ingesteld. Mogelijk dat de werkdruk bij de jeugdbescherming hier een grote rol in speelt. Wat in Coevorden het geval blijkt, maar waarvoor we nog geen verklaring hebben, is dat Coevorden ten opzichte van de andere gemeentes in inkoopregio Zuid Drenthe er vaker hogere kosten zijn in de jeugdhulp. Het budget in de begroting van 2024 is niet aangepast nadat over 2023 is gebleken dat er al een groot tekort was. Met de stijging van de kosten wordt het verschil tussen begroot budget ten opzichte van de uitgaven steeds groter. Kijken we naar de verwachte uitgaven in 2024 ten opzichte van de uitgaven (dus niet de begroting) van 2023, dan verwachten we een stijging van 6,5 %. Een nadere analyse en een maatregelenpakket om tekorten minder hard te laten oplopen wordt gemaakt.
Veiligheidsbevorderende maatregelen, inhuur Stichting Veiligheidszorg
We hebben 3 BOA’s in vaste dienst. Daarnaast hebben we een dienstverleningsovereenkomst met st. Veiligheidszorg, waarin we hebben afgesproken per kalenderjaar 1.800 planbare uren af te nemen. Door het opnemen van ouderschapsverlof door 1 van onze vaste BOA’s, is er 468 uur extra ingepland als inhuur bovenop de 1.800 uur. Dit samen met extra benodigde inzet is er een risico op overschrijding van het budget. Bij het Jaarverslag 2024 komen wij hier bij u op terug.
Jeugdzorg
In het voorjaar 2023 is de Hervormingsagenda vast gesteld. Zekerheid over de financiële gevolgen voor de gemeentes is er nog steeds niet. Duidelijk is dat de middelen niet toereikend zijn voor de inzet die moet worden gedaan en dat we de komende jaren een stijging van de kosten moeten blijven verwachten, ondanks in te zetten maatregelen. Zorgorganisaties blijven signalen afgeven dat ze onvoldoende middelen hebben om de beweging van grootschalig naar kleinschalig te kunnen uitvoeren en de wachtlijsten te kunnen aanpakken met innovatieve werkwijzen. We hebben als gemeentes nauwelijks invloed op zaken als vaststelling van nieuwe CAO’s, terwijl we wel verplicht zijn om reële tarieven te hanteren en dit tijdens de contractperiode’s met aanbieders moeten aanpassen. Verder lijkt de vraag naar ondersteuning toe te nemen in ieder geval in zwaarte. In de begroting 2025 moeten maatregelen, landelijk opgesteld door de Commissie van Wijzen, worden verwerkt die zouden moeten leiden tot minder uitgaven. De vraag is nog welke maatregelen in Coevorden werkelijk uitvoerbaar zijn en of het leidt tot de door de Commissie van Wijzen verwachte besparingen. Dit gaan we lokaal en regionaal monitoren.
Veiligheidsbevorderende maatregelen, Opvang ontheemden Oekraïne
In opdracht van het Rijk maken wij in het kader van de opvang ontheemden Oekraïne kosten voor de inrichting en huur van de opvanglocaties, de verstrekking van leefgeld, inhuur extern personeel, beveiliging en allerlei gerelateerde zaken. Hiervoor ontvangen wij van het Rijk een vergoeding van (op dit moment) € 61 per dag per opvangplek. De voorschotdeclaratie voor 2024 van € 4.000.000 nemen wij op in de begrotingswijziging behorend bij de Halfjaarrapportage 2024 en zullen wij in september indienen bij het Rijk.
Algemene voorzieningen, Programma Kansrijk Opgroeien
Met het programma Kansrijk Opgroeien beogen we het fundament te leggen om generatiearmoede te doorbreken en te voorkomen. De problematiek vraagt een langdurige inzet om de doelstelling te realiseren. Daarom is het wenselijk om het programma met ten minste twee jaar te verlengen. De succesvolle elementen kunnen dan beter geborgd worden en er kan tegelijkertijd een verbreding plaatsvinden. Er wordt aansluiting gezocht bij andere, vergelijkbare programma's en initiatieven zoals de Alliantie van Kracht en de Regiodeal Zuidoost.
Individuele voorzieningen Wmo, Wasverzorging binnen de maatwerkvoorziening Huishoudelijke Hulp
Door het toenemende aantal cliënten, de krappe arbeidsmarkt en het lage abonnementstarief stijgt de druk op de huishoudelijke hulp. Om de beschikbare hulp beter in te zetten voor wie dit het hardst nodig heeft, start de gemeente op 1 oktober 2024 een tweejarige pilot met de Was- en Strijkservice. Deze service verlaagt de druk op de huishoudelijke hulp, waardoor medewerkers meer tijd krijgen voor hun kerntaken. Dit leidt tot minder benodigde minuten voor huishoudelijke hulp en uiteindelijk tot kostenverlaging, omdat de wasverzorging uit de indicatie hh wordt gehaald.
Strafkorting
U heeft als raad de toezegging gehad om het aantal maatregelen in het kader van de particpatiewet te ontvangen via de rapportagecyclus. Er zijn in het eerste half jaar van 2024 tien maatregelen opgelegd; dat wil zeggen dat de hoogte van de uitkering afgestemd is aan de hand van (niet nagekomen) verplichtingen. De tien maatregelen variëren in hoogte van € 89,87 tot € 898,68.