Programma 3 | Samen

We willen een kindvriendelijke gemeente zijn, waarbij we ervoor kiezen de nadruk te leggen op kansengelijkheid en bestaanszekerheid voor alle inwoners in de meest brede zin van het woord. Bestaanszekerheid vind je in werk, inkomen, gezondheid en (sociale) veiligheid. Wij willen deze behouden en vergroten door een sterke samenwerking met partners waarmee we investeren in preventie, positieve gezondheid en het bieden van een noodzakelijk vangnet.

 

Beleidskaders

Terug naar navigatie - Beleidskaders

Voor het programma Samen zijn de volgende documenten van belang:

  • Visiedocument Samen Krachtig
  • Visie Jeugd  en uitvoeringsplan
  • Opdracht inkoop jeugdhulp regio Zuid-Drenthe
  • Regiovisie beschermd wonen en maatschappelijke opvang (BOCE)
  • Regiovisie ‘Geweld hoort nergens thuis’
  • Uitvoeringsplan Laaggeletterdheid
  • Programma Intergenerationele armoede 
  • Beleidsnotitie “Samen voor een gezonder Coevorden”
  • Sport- en preventieakkoord

Begrotingsdoelstelling (Wat willen we bereiken?)

Terug naar navigatie - Begrotingsdoelstelling (Wat willen we bereiken?)

Doelstellingen Vangnet / Normalisering

Terug naar navigatie - Doelstellingen Vangnet / Normalisering
  • Versterken van preventie en verkleinen van gezondheidsverschillen.
  • Versterken van de formele en informele ketensamenwerking.
  • Sturen op financiële beheersbaarheid in het sociaal domein. 

Activiteiten

Doelstellingen Bestaanszekerheid

Terug naar navigatie - Doelstellingen Bestaanszekerheid
  • Ondersteuning van inwoners in hun (financiële) zelfredzaamheid.
  • Vergroten van participatie kwetsbare inwoners.
  • Doorbreken intergenerationele armoede.

Activiteiten

Doelstellingen Veiligheid en leefbaarheid

Terug naar navigatie - Doelstellingen Veiligheid en leefbaarheid
  • Vergroting van leefbaarheid en veiligheid.

Activiteiten

Doelstellingen Kunst en cultuur

Terug naar navigatie - Doelstellingen Kunst en cultuur
  • Vitale culturele gemeente.

Activiteiten

Doelstellingen Jeugd en onderwijs

Terug naar navigatie - Doelstellingen Jeugd en onderwijs
  • Sterke sociale infrastructuur;
  • Versterking van het opvoed- en opgroeiklimaat;
  • Nieuwbouw De Nieuwe Veste;
  • Goede onderwijshuisvesting.

Activiteiten

Beleidsindicatoren

Terug naar navigatie - Indicatoren 'Waar staat je gemeente'
Indicator Eenheid Jaar Waarde
Coevorden
Werkloze jongeren % 2021 2,0%
Kinderen in uitkeringsgezin % 2021 7,0%
Niet sporters % 2020 55,8%
Lopende re-integratievoorzieningen per 10.000 inwoners van 15-64 jaar 2022 330,20
Personen met een bijstandsuitkering per 10.000 inwoners 2021 346,50
Jongeren met delict voor rechter % 2021 1,0%
Jongeren met jeugdbescherming % 2022 1,2%
Jongeren met jeugdhulp % van alle jongeren tot 18 jaar 2022 11,4%
Jongeren met jeugdreclassering % 2022 0,2%
Absoluut verzuim per 1.000 leerlingen 2021 0,00
Relatief verzuim per 1.000 leerlingen 2022 25,0
Netto arbeidsparticipatie % 2022 69,3%
Verwijzingen Halt per 10.000 inwoners van 12-18 jaar* per 1.000 jongeren* 2021 7,00
Voortijdige schoolverlaters totaal (VO + MBO) % 2021 2,0%
Cliënten met een maatwerkarrangement Wmo per 10.000 inwoners 2022 650
* Meeteenheden zijn gewijzigd ten opzichte van vorige publicatie

Voortgang nieuw beleid

Terug naar navigatie - Nieuw beleid programma 3

Bij de Programmabegroting 2023 heeft u ingestemd met de volgende nieuwe ontwikkelingen en ambities en de daarvoor benodigde middelen beschikbaar gesteld:

ONTWIKKELINGEN EN AMBITIES
(Bedragen x € 1.000) Beschikbaar Prognose Beschikbaar Beschikbaar Beschikbaar
2023 besteding 2024 2025 2026
Onderwerp
17. Buurtsportcoaches 55 55 PM PM PM
18. Europees kampioenschap wegwielrennen 25 25
19. Cultuurcoach 70 55 PM PM PM
Totaal 150 135

De voortgang op deze ontwikkelingen en ambities is als volgt:

17. Buurtsportcoaches 
Inmiddels is er een vijfde buurtsportcoach aangenomen bij Maatschappelijk Welzijn Coevorden. Deze buurtsportcoach start begin september en hiermee kunnen het focusgebied van de buurtsportcoaches uitbreiden naar kinderopvang 0-4 jaar en de doelgroep senioren. Doel in het komende half jaar is om inzet van de buurtsportcoach te borgen in de ‘reguliere opdracht’ naar MWC. Vanuit Spuk/gala is meer financiële ruimte voor de inzet van de buurtsportcoach, dit heeft geresulteerd in de extra functie zoals bovengenoemd. In co-financiering betekent dit ook wat voor de komende jaren voor ons als gemeente. We nemen dit mee in de Programmabegroting 2024 en meerjarenraming 2025-2027. 

18. Europees Kampioenschap Wielrennen 
Voorbereidingen zijn in volle gang, budget wordt besteed aan side events en andere faciliterende zaken. 

19. Cultuurcoach
We hebben de lijn van de pilot cultuurcoach Coevorden (2021-2022) in 2023 doorgezet, wat betreft opdracht, activiteiten en inzet met het oog op het ontwikkelen van nieuw cultuurbeleid. Een belangrijk moment in 2023 is of en hoe we deze rol en functie structureel willen maken. De gemeenteraad heeft in mei 2023 bij de ontwerpcultuurnota ervoor gekozen de cultuurcoach te zien als noodzakelijke basisinfrastructuur. Vanaf 2024 is de cultuurcoach structureel voor in eerste instantie 1,2 fte. Dit realiseren we met eigen middelen aangevuld met middelen uit SPUK/GALA. 

Financiën

Terug naar navigatie - Financiële afwijkingen

De financiële afwijkingen zijn als volgt.

PROGRAMMA 3
Bedragen x € 1.000
Product Onderwerp 2023 2024 2025 2026
Gezondheidszorg GGD terugbetaling resultaat en deel reserves 2022 55
Gezondheidszorg GGD begrotingswijziging 2023 -76
Veiligheidsbevorderende maatregelen VRD begrotingswijziging 2023 -91
Sport en zwembaden Kapitaallasten kwaliteitsimpuls sport 240
Sport en zwembaden Verhoging subsidie onderhoud buitensportaccommodaties -61
Individuele voorzieningen Jeugd -475
Inkomen Gebundelde uitkering (BUIG) 122
Totaal -287

Gezondheidszorg, GGD terugbetaling resultaat en deel reserves 2022, incidenteel voordeel € 55.000
Het bedrag boven het door de GGD vastgestelde maximum van de algemene reserve, vloeit naar rato van de deelnemersbijdrage terug naar de deelnemers. Voor de gemeente Coevorden betekent dit dat er € 17.209 wordt teruggestort. Daarnaast ontvangen wij een bedrag van circa € 38.000 terug als onderdeel van het positieve resultaat van de GGD over 2022 van in totaal € 618.000.

Gezondheidszorg, GGD begrotingswijziging 2023, incidenteel nadeel € 76.000
De door de GGD gevraagde verhoging van de bijdrage voor 2023 wordt veroorzaakt door de Wet Open Overheid (WOO), Jeugdgezondsheidszorg voor Oekraïnse kinderen (4-18 jaar) en loon- en prijsindexatie.

Veiligheidsbevorderende maatregelen, VRD begrotingswijziging 2023, incidenteel nadeel € 91.000
De door de VRD gevraagde extra bijdrage voor 2023 wordt veroorzaakt door het op 18 april 2023 van kracht geworden nieuwe arbeidsvoorwaardenakkoord en en de hierbij behorende wijzigingen in de rechtspositie en een stijging van de loon- en prijsindexatie.

Sport, Kwaliteitsimpuls Sport, incidenteel voordeel 240.000
Fase 1 en fase 2 van de Kwaliteitsimpuls sport zijn niet volledig afgerond. Zowel voor fase 1 als voor fase 2 moet de definitieve vaststelling voor de meeste verenigingen nog plaatsvinden. Voor met name fase 2 is het de vraag of de verenigingen dit in 2023 afgerond hebben. Het incidentele voordeel ontstaat doordat wij in de Programmabegroting 2023 rekening hebben gehouden met afronding in 2022 en daarmee start van de kapitaallasten in 2023. 

Sport, verhoging subsidie onderhoud buitensportaccommodaties, incidenteel/structureel nadeel € 61.000
In de afgelopen jaren zijn de prijzen voor materialen, machines en aannemers sneller gestegen dan de jaarlijkse indexering die wij toepassen. Hierdoor krijgen de verenigingen te maken met hogere kosten voor het onderhouden van de velden die grotendeels niet gecompenseerd kunnen worden met zelfwerkzaamheid. Door veel zelf te doen, bespaart een vereniging relatief maar weinig. Kosten van machines, verschralingszand, graszaad en meststoffen wegen veel zwaarder. De huidige bijdrage is niet meer toereikend om de velden goed te onderhouden. Beoogd is om toe te groeien naar een onderhoudsbijdrage van € 10.000 per veld per jaar. Voor het structurele karakter hiervan komen wij hier bij u op terug in de Programmabegroting 2024 en meerjarenraming 2025-2027 onder de tegel ambities/ontwikkelingen.

Individuele voorzieningen jeugd, incidenteel nadeel € 475.000
Vanwege de toenemende complexiteit in de casuïstiek ten aanzien van de jeugd (zowel ervaren door de uitvoerende medewerkers in de gemeente Coevorden als een landelijke trend) verwachten we een nadeel van € 475.000 (5% van de begrootte kosten). We zien voornamelijk een stijging in de jeugdhulp op het gebied van echtscheidingsproblematiek. Dit is in lijn met landelijke ontwikkelingen. Ook zijn er in 2023 ten opzichte van 2022 meer kosten gemaakt bij een aantal moeilijk te sturen en lastig te voorspellen kostenposten, te weten verblijf in een crisissituatie, gesloten plaatsingen en plaatsingen in een gezinshuis.

Gebundelde uitkering (BUIG), incidenteel voordeel € 122.000
Wij verwachten voor dit jaar een voordelig netto resultaat op het budget voor uitkeringsverstrekking in het kader van de PW, Bbz, IOAW en IOAZ (het 'BUIG-budget'). Het Rijk heeft op basis van de gebruikelijke methodiek (t-1) de inkomsten neerwaarts voorlopig bijgesteld met € 263.000. Medio september stelt het Rijk de definitieve bedragen vast. Op basis van de meest recente prognose stellen wij de begrote uitgaven bij met een bedrag van € 384.500. Naast de genoemde € 263.000 verlagen wij daarmee het afgedekte eigen risico in de begroting met een bedrag van € 122.000. Dit bedrag valt daarmee vrij in de halfjaarrapportage.

Risico's

Terug naar navigatie - De volgende risico's zijn aan de orde

Stichting Swaneburg
De Stichting is bezig met opheffing van de Stichting. We zijn nog in afwachting van de jaarrekening 2022 en we verwachten hierbij een negatief resultaat. Volgens afspraak komt dit negatief resultaat voor rekening van de gemeente Coevorden. Het bedrag is nog niet bekend maar dit kan behoorlijk oplopen ten opzichte van voorgaande jaren door terugbetaling van onder andere NOW-gelden en vergoeding lopende abonnementen aan Sportfondsen Coevorden BV. Bij het Jaarverslag 2023 komen wij hier bij u op terug.

Jeugdzorg
In het voorjaar 2023 is de Hervormingsagenda vast gesteld. Volledige zekerheid over de financiële gevolgen voor de gemeentes is er (nog) niet. Tot 2025 zal er in ieder geval niet gekort worden. Echter is vanaf 2026 het financieel kader onduidelijk en kan er vanaf die datum sprake zijn van een korting van de rijksmiddelen. De Deskundigencommissie zal in januari 2025 en 2028 een oordeel vellen of de gemeentes de uitgesproken inspanningen (die nog geconcretiseerd moeten worden) uitgevoerd hebben. Op basis daarvan wordt het financieel kader naar 2025 en 2028 vastgesteld. 
Ook zien we dat er in meerdere Cao’s akkoord is bevonden op verbeterde voorwaarden voor werknemers, met als gevolg een (forse) stijging in (loon)kosten, welke voor rekening van de gemeentes komen. Daarnaast blijkt ook dat door stijgende (vaste) kosten én de ontwikkelingen binnen organisaties, bestaande afspraken over tarieven niet meer volstaan. Op Drents niveau is het gesprek gaande over de consequenties hiervan en worden keuzes gemaakt om organisatie(s) financieel gezond te houden vanwege hun rol in het zorglandschap. Dit heeft consequenties voor de kosten voor de gemeentes.  

Vluchtelingenopvang
In opdracht van het Rijk maken wij in het kader van de opvang ontheemden Oekraïne kosten voor de inrichting en huur van de opvanglocaties, de verstrekking van leefgeld, inhuur extern personeel, beveiliging en allerlei gerelateerde zaken. Hiervoor ontvangen wij van het Rijk een vergoeding  van (op dit moment) € 83 per dag per opvangplek. De voorschotdeclaratie  voor de periode 1-1-2023 tot 1-8-2023 van € 3.900.000 nemen wij op in de begrotingswijziging behorend bij de Halfjaarrapportage 2023 en zullen wij in september indienen bij het Rijk. In hoeverre onze kosten in zijn volledigheid zullen worden vergoed door het Rijk is op dit moment nog niet zeker. Uiteraard komen wij hier bij u op terug als hier duidelijkheid over bestaat.

Bijstands- en Inkomensvoorziening (BUIG)
Per 1 januari 2023 is het wettelijk minimumloon (WML) met 10,15% verhoogd. Hiervan is 2,10 % reguliere indexatie, en 8,05 % een bijzondere verhoging. De hoogte van bijstandsuitkeringen en loonkostensubsidies is hierdoor gestegen. In het nader voorlopige macrobudget 2023 is de WML-verhoging nog niet meegenomen. Deze loopt – zoals gebruikelijk – mee in de loon- en prijsontwikkeling. Bij de vaststelling van het definitieve budget 2023 in september van dit jaar zal de WML-verhoging in het macrobudget verwerkt worden. Gezien de onzekerheid van de hoogte van het positieve financiële effectt, verwerken wij de inschatting hiervan nog niet.  Het definitieve budget zal als gebruikelijk verwerkt worden en vallen in het jaarrekeningresultaat. 

Overige ontwikkelingen

Terug naar navigatie - Ontwikkelingen programma 3

Wachtlijsten Wmo
De forse wachttijdproblematiek bij de Wmo van eind 2022 is sterk verminderd. Door de inzet van tijdelijk extra capaciteit bij de consulenten, de verbetering van een aantal processen en een aantal instroombeperkende maatregelen zoals herstelgerichte hulp is de wachttijd aanzienlijk korter geworden. 

Visie Wmo 
Begin 2023 is er een start gemaakt met het traject voor een visie Wmo. Aan de hand van input van de raad, de Adviesraad Sociaal Domein, cliëntondersteuners en ervaringsdeskundigen wordt er gewerkt aan een conceptvisie en uitvoeringsplan. De toezegging deze visie in oktober 2023 aan de raad te presenteren wordt wegens beperkte ambtelijke capaciteit niet gehaald. De verwachting is dat er eind 2023 wordt. 

Noodfonds energiekosten voor sportverenigingen, dorpshuizen en zwembaden
Vanaf 1 mei konden vereniging een aanvraag indienen. Momenteel circa 20 aanvragen binnen gekomen en naar inschatting een bedrag van € 100.000 moet uitgekeerd worden. Totaal beschikbaar budget is € 750.000 dus levert geen problemen op. Voorstel is wel om de regeling te verlengen en te verruimen zodat meer partijen een beroep kunnen doen op het Noodfonds. 

Verduurzaming sport en maatschappelijke accommodaties
Momenteel wordt er gewerkt aan een projectplan die eind september 2023 klaar moet zijn. Hierin zal beschreven worden hoe we de verduurzaming van deze accommodaties willen aanpakken. Momenteel is er nog geen budget maar in de motie wordt wel een bedrag van 2 miljoen genoemd. We zullen t.z.t. met een voorstel komen richting de Raad.

Omnibaan Dalen
Momenteel worden vooronderzoeken uitgevoerd om te kijken of de plannen voor de omnibaan op de locatie van het sportpark Grootveld kunnen en mogen plaatsvinden. De initiatiefnemers hebben de opdracht gekregen om onderzoek te doen naar de technische en financiële haalbaarheid van het plan. Hier moet een goed plan uitkomen waarbij ook duidelijk wordt welk bedrag onder aan de streep van de gemeente gevraagd wordt.

Strafkorting
U heeft als raad de toezegging gehad om het aantal maatregelen in het kader van de particpatiewet te ontvangen via de rapportagecyclus. Er zijn in het eerste half jaar van 2023 drie maatregelen opgelegd; dat wil zeggen dat de hoogte van de uitkering afgestemd is aan de hand van (niet nagekomen) verplichtingen. De drie maatregelen variëren in hoogte van € 427,02 tot € 1.195,65.